Hiện tượng mua test nhanh sử dụng tràn lan trong cộng đồng trước làn sóng dịch Covid 19 – Omicron đang lây lan nhanh chóng gây ra một áp lực rất lớn cho nguồn cung vật tư y tế nước nhà. Vậy người dân nên lưu ý những điều gì để sử dụng test nhanh chính xác, hiệu quả và tránh gây lãng phí?
Test nước bọt
Lưu ý:
- Không ăn uống, sử dụng chất kích thích như thuốc lá, rượu bia, sử dụng các phương pháp vệ sinh vòm họng như đánh răng, nhai kẹo cao su, phun thuốc xịt họng ít nhất 30 phút trước khi lấy mẫu
Quy trình:
- Bước 1: Mở ống đựng nước bọt đã được cấp sẵn.
- Bước 2: Di chuyển lưỡi qua lại bên trong miệng, để giúp nước bọt tích tụ lại trong khoang miệng
- Bước 3: Để miệng vào đầu mở của ống và nhổ toàn bộ nước bọt ứ đọng trong miệng vào ống đựng mẫu
- Bước 4: Lặp lại việc cuộn lưỡi trong miệng và tích tụ nước bọt cho đến khi thu được lượng nước bọt tối thiểu 2 mL theo vạch sẵn trên ống.
- Bước 5: Nhỏ ống đựng mẫu nước bọt vào ống chiết xuất kháng nguyên, đậy nắp ống chiết xuất và lắc đều ống chiết xuất 10 lần.
- Bước 6: Nhỏ 2-3 giọt dung dịch từ ống chiết xuất kháng nguyên vào khai thử và đợi trong vòng 15 phút để đọc kết quả.
Test dịch tỵ hầu
Lưu ý:
- Trước hết, cần phải chọn mua đúng loại test nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2 đã được Bộ Y tế cấp phép, để có kết quả test chính xác.
- Sử dụng sản phẩm ngay khi mở khay thử ra khỏi giấy bọc (Tất cả thành phần bộ sinh phẩm được khuyến cáo để ở nhiệt độ phòng từ 15 – 30 độ C trước khi xét nghiệm khoảng 30 phút)
- Tuyệt đối không sử dụng sinh phẩm hết hạn và cần bảo quản sinh phẩm theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Quy trình:
Bước 1: Trước khi lấy mẫu:
- Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất và thực hiện vệ sinh, sát khuẩn tay cẩn thận.
Bước 2: Chuẩn bị lấy mẫu:
- Bóc khay thử ra khỏi túi và sử dụng sản phẩm càng nhanh càng tốt (trong vòng 1 giờ).
Bước 3: Thu thập mẫu:
- Người được lấy mẫu ngồi hoặc nằm yên, xì nhẹ dịch mũi vào khăn giấy, đầu nghiêng về phía sau một góc 70 độ
- Người thực hiện lấy mẫu cầm que vừa xoay vừa đẩy đưa nhẹ nhàng đầu bông vào trong lỗ mũi sâu một khoảng bằng ½ độ dài từ cánh mũi đến dái tai cùng phía (đẩy dọc sàn mũi tới khoang mũi hầu cho đến khi thấy có lực cản nhẹ)
- Giữ que lấy mẫu tại chỗ, xoay que 3 lần và giữ yên từ 5 đến 10 giây để dịch thấm tối đa vào que test.
- Từ từ xoay và nhẹ nhàng rút que lấy mẫu ra khỏi mũi người được lấy mẫu và cho vào ống đã chứa sẵn đệm chiết mẫu.
Bước 4: Tách chiết và xử lý mẫu:
- Nhúng đầu que đã có mẫu vào ống chiết đã có sẵn 10 giọt (khoảng 300 µl) đệm chiết, xoay và miết đầu que vào thành và đáy của ống khoảng 10 lần.
- Tối ưu việc thu dịch từ que bằng cách ngâm que trong 1 phút, bóp 2 thành ống ép vào đầu que, từ từ xoay que và ép đầu que khi rút.
- Đậy chặt ống bằng nắp nhỏ giọt. Lắc mạnh qua lại theo chiều ngang 10 lần để trộn đều mẫu. Hạn chế không để đầu lọc của nắp nhỏ giọt bị dung dịch chạm tới trong quá trình lắc.
Bước 5: Xét nghiệm và đọc kết quả:
- Nhỏ 3 giọt (khoảng 100 µl) dung dịch mẫu chiết từ ống vào vị trí nhận mẫu của khay thử và bắt đầu đếm thời gian.
- Thời gian đếm tùy thuộc vào hướng dẫn sử dụng của từng sản phẩm, thông thường 15 phút ở phổ biến các sản phẩm test. Không được đọc kết quả trước và sau thời gian quy định của từng sản phẩm.
- Bước 6: Thu gom và xử lý sản phẩm đã qua sử dụng:
- Tất cả những sản phẩm test nhanh đã qua sử dụng đề phải được cho vào túi màu vàng, buộc chặt miệng túi và lại cho vào một túi màu vàng khác, tiếp tục buộc chặt miệng túi.
- Phân loại bằng cách dán nhãn “CHẤT THẢI CÓ NGUY CƠ CHỨA SARS-CoV-2” và đặt ở nơi cố định và riêng biệt với các loại rác thải sinh hoạt thông thường.
- Thông báo cho đơn vị chức năng tại địa phương đến xử lý theo quy định đối với chất thải lây nhiễm.
* Phiên giải kết quả:
- Kết quả Dương Tính: Hiển thị cả vạch chứng C và vạch kết quả T.
- Kết quả Âm tính: Chỉ xuất hiện vạch chứng C.
- Kết quả không hợp lệ: Chỉ xuất hiện vạch kết quả T, cần thiết thực hiện lại xét nghiệm hoặc không xuất hiện vạch nào.
Nhìn chung, để đảm bảo hiệu quả chính xác, tiết kiệm chi phí và tránh lãng phí test nhanh, bạn chỉ nên test sau khoảng 3-4 ngày sau khi phát hiện bản thân tiếp xúc người nhiễm bệnh, test lại sau 7 ngày kể từ lúc không may nhiễm bệnh. Trong trường hợp cả gia đình đều đang biểu hiện các triệu chứng bệnh hay đang theo dõi bệnh thì nên thực hiện test theo hình thức mẫu gộp cho cả nhà thay vì mỗi người một test để bảo vệ sức khỏe trước đại dịch covid-19.
Thông tin chi tiết: https://covid19.vnuhcm.edu.vn/test-nhanh-covid-nhu-the-nao-cho-hieu-qua/?
Hải Băng - Cộng tác viên Truyền thông trường Đại học Công nghệ Thông tin
